Trẻ ăn chung mâm nhưng phải riêng món

Trẻ em không phải là người lớn thu nhỏ, cho nên không thể áp dụng các món ăn của người lớn cho trẻ, nhất là với các trẻ dưới năm tuổi.

Nếu ăn chung các món ăn của người lớn, trẻ phải ăn rất nhiều, bằng không sẽ thiếu năng lượng và các chất dinh dưỡng. Ảnh: Hồng Thái

Nhu cầu dinh dưỡng của trẻ khác người lớn

Nếu tính theo cân nặng cơ thể, nhu cầu năng lượng, chất đạm, chất béo, chất bột đường, các vitamin và khoáng chất của trẻ cao hơn rất nhiều so với người lớn. Ngoài ra, có những khoáng chất trẻ không nên ăn nhiều do chức năng thận chưa hoàn chỉnh, khả năng lọc của cầu thận còn yếu, ví dụ muối ăn, trẻ dưới một tuổi khi nấu ăn không cần cho mắm muối vì nhu cầu muối của trẻ là rất nhỏ (ít hơn 1g mỗi ngày với trẻ từ 12 tháng tuổi trở xuống) và nhu cầu này đã được đáp ứng bằng sữa hoặc muối có sẵn trong các thực phẩm tự nhiên.

Dung tích dạ dày của trẻ tuy nhỏ nhưng nhu cầu năng lượng và chất dinh dưỡng lại cao, vì vậy món ăn của trẻ phải giàu năng lượng, cao chất đạm và chất béo. Khi chế biến, phải đảm bảo dù trẻ ăn ít nhưng vẫn đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng. Nếu ăn chung các món ăn của người lớn, trẻ phải ăn rất nhiều, bằng không sẽ thiếu năng lượng và các chất dinh dưỡng.

Theo tính toán “Nhu cầu năng lượng và chất dinh dưỡng của trẻ em và người lớn/ngày”, thì nhu cầu của trẻ rất cao. Nếu tính theo kilogram cân nặng, trẻ cần từ 80 – 120 kcalo/kg/ngày, trong khi người lớn chỉ cần 40 – 45 kcalo/kg/ngày. Hay chất đạm cũng vậy, trẻ cần 2 – 3g/kg/ngày, người lớn chỉ cần 0,8 – 1g/kg/ngày. Đặc biệt chất béo, nếu tính theo phần trăm năng lượng do chất béo cung cấp trong ngày thì rất cao so với người lớn. Trẻ càng nhỏ nhu cầu chất béo càng cao. Vì vậy, ăn chung món với người lớn không thể đáp ứng đủ nhu cầu chất béo cho trẻ. Khi thiếu chất béo, trẻ bị thiếu năng lượng, không hấp thu được các loại vitamin tan trong dầu mỡ như vitamin A, D, E, K… trẻ sẽ bị còi xương, chậm phát triển chiều cao. Ngoài ra, nhu cầu về các vitamin và chất khoáng của trẻ nếu tính theo cân nặng cũng cao hơn nhiều so với người lớn. Một điều cũng rất quan trọng, như đã nói ở trên, trẻ cần ăn nhạt hơn người lớn, nên nếu ăn chung món với người lớn, trẻ sẽ bị thừa muối, là nguyên nhân gây bệnh tăng huyết áp, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch sau này. Hơn nữa, trẻ nhỏ không thể nhai thức ăn của người lớn. Thức ăn cần băm nhỏ, thái nhỏ, hầm nhừ thì trẻ mới tiêu hoá được. Ngay cả khi trẻ đã ăn cơm thì cơm cũng phải nấu nát hơn người lớn. Trẻ cần ăn thêm các bữa phụ như cháo, mì, súp, sữa… mới đáp ứng đủ nhu cầu năng lượng hàng ngày, chứ không thể chỉ ăn ba bữa như người lớn. Các món ăn để ăn với cơm như thịt, cá, tôm, canh… phải cho nhiều dầu mỡ hơn.

Mẹ chịu khó, con khoẻ mạnh

Để trẻ phát triển tốt, khoẻ mạnh, các bà mẹ nên chế biến món ăn riêng cho trẻ. Không nên vì ngại nấu hoặc không có thời gian mà cho trẻ ăn chung các món ăn của người lớn. Món ăn nấu riêng nhưng đến bữa lại cần cho trẻ ăn cùng với người lớn, nhất là khi trẻ đã trên một tuổi, để trẻ tập xúc thức ăn. Ngồi ăn cùng bố mẹ, ông bà… trẻ sẽ có hứng thú ăn hơn. Ăn cùng người lớn còn giúp trẻ tập nhai thức ăn, tránh chứng biếng ăn sau này do không biết nhai.

Thông thường khi trẻ còn nhỏ, vẫn trong giai đoạn ăn bột, cháo... thực đơn của trẻ được cha mẹ chú ý hơn, nhưng càng về sau khi trẻ đã ăn được cơm thì mối quan tâm này có vẻ như ngày càng lơi lỏng và điều này sẽ tác động xấu đến sự phát triển của trẻ, nhất là trẻ ở nông thôn hoặc ở các gia đình thiếu sự quan tâm chăm sóc của cha mẹ dẫn đến trẻ càng lớn càng bị còi cọc, tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng, thấp còi cao.

Bữa ăn của trẻ đóng vai trò hết sức quan trọng trong sự phát triển của trẻ về sau. Nếu các gia đình thực sự quan tâm và bố trí phù hợp thực đơn hàng ngày, trẻ sẽ lớn lên khoẻ mạnh, thông minh.

ThS.BS Lê Thị Hải
Giám đốc trung tâm khám – tư vấn dinh dưỡng,
viện Dinh dưỡng quốc gia

Các bước để xay đồ ăn dặm

1. Làm sạch

Trước hết, hãy đảm bảo tất cả các đồ dùng nấu ăn dành cho bé phải được cọ rửa sạch sẽ. Nên chọn mua một cái thớt dành cho việc cắt rau quả, một cái cắt thịt sống, một cái thớt khác để cắt thịt chín hơn là dùng chung tất cả cho một cái thớt.

2. Chuẩn bị
Rửa sạch và gọt vỏ hoa quả hoặc loại rau củ mà bạn lựa chọn. Loại bỏ hạt nếu có thể. Sau đó, thái rau quả thành những kích thước đồng đều.

3. Nấu ăn

Hầu hết rau củ quả xay thành đồ ăn dặm đều được luộc, hấp, nướng thật chín trước đó. Có thể cho bé ăn riêng hoặc trộn chung rau củ vào bát cháo, bát bột cho con. Lò vi sóng là cách nấu ăn hoàn hảo nếu bạn chỉ hâm nóng hoặc nấu một lượng nhỏ thức ăn trong một khoảng thời gian nhất định.

Hấp là cách hiệu quả nhất để bảo quản các chất dinh dưỡng vì dinh dưỡng không bị mất vào nước.

4. Xay, nghiền nhuyễn

Hãy nhớ rằng, không phải tất cả rau đều cần được nấu chín. Rau củ quả đóng hộp dành cho bé cũng là đồ ăn dặm lý tưởng (miễn là được đóng hộp từ nước quả tự nhiên hoặc nước, không thêm đường hay muối).

Bạn có thể nghiền nhuyễn lại đồ đóng hộp hoặc cho bé ăn ngay, theo hướng dẫn trên bao bì. Các loại quả mềm, chín và tươi ngon như chuối hoặc quả bơ thì không cần phải hấp chín trước khi dầm nhuyễn.
Sử dụng một máy xay sinh tố hay máy xay thịt là bạn có được đồ ăn dặm của con theo kết cấu như ý, lổn nhổn hoặc thật mịn. Nếu bạn muốn đồ ăn thật nhuyễn, hãy thử lọc đồ ăn qua một cái rây. Hoặc dùng mặt sau của cái môi canh để dầm nhuyễn đồ ăn còn cục.

5. Thêm sữa hoặc nước

Ban đầu, em bé của bạn bước vào tuổi ăn dặm thích đồ ăn có nhiều chất lỏng vì nó giống như sữa. Do đó, thêm vào hỗn hợp rau, củ, bột của bé một ít sữa mẹ hay sữa công thức sẽ khiến bé háu ăn hơn. Tuy nhiên, không vội vã khi thêm sữa vì các hỗn hợp như rau, củ quả, chẳng hạn quả lê trở nên rất nhiều nước sau khi được nghiền nhuyễn.

6. Cho ăn

Có lẽ bạn rất mong ngóng cho bé của bạn thưởng thức món ngon bạn vừa làm xong nhưng bạn nên chờ một vài phút. Hãy để đồ ăn nguội trước khi cho bé nhà bạn ăn.

7. Bảo quản phần còn lại

Nếu bạn xay thừa đồ ăn dặm thì bạn cần bảo quản phần còn lại trong ngăn mát hoặc ngăn đá tủ lạnh. Nếu bạn có tủ đông thì bảo quản đồ ăn thừa trong đó cũng rất hữu hiệu. Để tiết kiệm thời gian, bạn có thể đổ thức ăn xay nhuyễn vào những khay như khay đá viên theo từng loại riêng biệt, sau đó, cho vào ngăn đá. Có thể gắn nhãn cho dễ nhận biết. Thức ăn được đông lạnh đúng phương pháp có thể được dùng trong vòng 3 tháng.

Theo M&B

Muốn con cao, hạn chế cho ăn mì chính

Các nhà khoa học tại Mỹ đã tiến hành nghiên cứu và nhận thấy rằng, việc ăn nhiều mì chính sẽ khiến bé không thể phát triển chiều cao toàn diện.

Mì chính là loại gia vị thường được các bà nội trợ sử dụng để làm tăng hương vị món ăn. Không chỉ vậy, nhiều người còn cho rằng, mì chính còn được coi là loại gia vị có thể làm tăng chức năng não.

Vậy nhưng, các chuyên gia dinh dưỡng cho biết rằng, trong mì chính có chứa glutamate - chất này sau khi vào cơ thể sẽ xúc tác với coenzyme có trong mô não để trở thành aminobutyric acid. Đây là một chất gây ức chế thần kinh và nếu chất này có trong cơ thể nhiều có thể ảnh hưởng tới hệ thần kinh trung ương, gây ra các phản ứng như co giật.

Nếu ăn các món ăn có chứa quá nhiều mì chính sẽ không hề tốt cho sức khỏe. Nhiều người sau khi ăn xong còn có thể thấy váng đầu, chóng mặt, nhịp tim đập nhanh và buồn nôn, đây là phản ứng “say thực phẩm”.

Chúng ta biết rằng, sự hấp thu mì chính quá nhiều vào cơ thể có thể dẫn đến sự ức chế thần kinh. Khi cơ thể dung nạp quá nhiều chất này có thể gây ảnh hưởng tới nhiều bộ phận khác trong cơ thể. Để tìm hiểu kỹ hơn về điều này, một nhóm nghiên cứu Mỹ đã tiêm một lượng bột ngọt vào cơ thể của những chú chuột. Sau một thời gian, họ nhận thấy võng mạc và hệ thần kinh trung ương của những chú chuột này bị tổn hại nặng nề. Thêm vào đó, những chú chuột được tiêm thuốc còn bị suy giảm chức năng tình dục, một số còn có nguy cơ mắc bệnh béo phì.

Điều quan trọng hơn là dùng quá nhiều mì chính, có thể dẫn đến việc giảm độ nhớt trong máu dẫn đến sự hấp thụ canxi của cơ thể kém, gây ra tình trạng loãng xương. Ở trẻ em trong độ tuổi phát triển, điều này còn ngăn cản khả năng phát triển chiều cao khiến các em không thể phát triển toàn diện được.

Hơn nữa nghiên cứu còn cho thấy trẻ em ăn quá nhiều mì chính sẽ khiến tạo ra quá nhiều chất aminobutyric axit trong não gây ức chế sự tiết hormon thyrotropin-releasing, hormone tuyến cận giáp khiến cho bé gặp phải những vấn đề về tim mạch và có nguy cơ mắc bệnh ung thư cao.

Tác động tiêu cực của sự thiếu hụt hormone tuyến giáp tăng trưởng từ lâu đã được biết đến. Tuyến giáp này điều chỉnh canxi và phốt pho trong cơ thể. Đây là những chất kích thích hệ tiêu hóa, tuyến nội tiết và đường ruột. Một khi những chất này bị thiếu hụt sẽ khiến cơ thể bị ảnh hưởng lớn.

Chính vì vậy, nếu muốn bé có được một cơ thẻ khỏe mạnh và có được sự phát triển chiều cao lý tưởng, các mẹ nên chú ý không để trẻ ăn quá nhiều mì chính.

Theo Afamily